U bent hier: Home / Studies en publicaties / Colloquium 17 december 2013 - De Brigittinen

Colloquium 17 december 2013 - De Brigittinen

De kerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Cultusgebouwen en herbestemming
Al eeuwenlang bekleden kerken in de stad een centrale plaats. Door hun inplanting en hun imposante afmetingen vormen ze voor de buurtbewoners visuele herkenningspunten en belangrijke identiteitssymbolen. Bij deze erfgoedkundige, stedenbouwkundige en sociale waarden komt nog de economische waarde van deze goederen.

Vandaag echter verkeren een aantal van deze bouwwerken in gevaar. We moeten vaststellen dat nauwelijks gebruikte of leegstaande kerken snel in verval geraken, zowel aan de buiten- als aan de binnenkant. Elementen van het meubilair, cultusvoorwerpen en kunstwerken verdwijnen ... en komen soms in het verkoopcircuit terecht.

De kostprijs voor onderhoud en restauratie van dit type architectuur is immers bijzonder hoog. De eigenaars of beheerders slagen er almaar moeilijker in om hiervoor in te staan of om de werken te beheren, die veel tijd en vakkennis vergen. Bepaalde godsdienstige gemeenschappen willen overigens een gebouw dat meer aangepast is aan hun behoeften en middelen.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is zich bewust van wat het behoud van dit erfgoed vergt. Daarom heeft het een algemene denkoefening georganiseerd over het alternatieve gebruik van bedreigde kerkgebouwen, hetzij door de ruimte te delen met andere gemeenschappen, hetzij door ze een nieuwe bestemming te geven. Het colloquium van 17 december in de Brigittinen vormt een belangrijke stap in dit denkproces.

Verschillende actoren die bij deze problematiek betrokken zijn, zullen een bijdrage leveren: de politieke en godsdienstige verantwoordelijken, medewerkers op het gebied van stedenbouw, erfgoed en plaatselijke besturen, auteurs van studies over godsdienstig erfgoed in Brussel, of ook projectontwikkelaars en -leiders, belast met het ontwerp en de herbestemming van de kerkgebouwen. Vertegenwoordigers van beide andere gewesten zullen hun respectieve ervaringen meedelen. Europese voorbeelden ten slotte van de herbestemming van kerken zullen de horizonten verleggen en het debat verrijken over de goede praktijken die in het Brussels gewest kunnen worden overgenomen.

Het colloquium wil uiteindelijk een constructieve dialoog op lange termijn inluiden tussen de verschillende betrokken partners, om te komen tot gemeenschappelijke richtlijnen en gepaste actiemiddelen die de duurzame toekomst van dit gemeenschappelijke erfgoed moeten veiligstellen.

Conferenties en presentaties

08.15 u.
Onthaal van de deelnemers
09.00 u.
Inleiding
De uitdagingen van de (her)bestemming van de kerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
» Rudi VERVOORT, minister-president en minister van Ruimtelijke Ordening, Monumenten en Landschappen en Plaatselijke Besturen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
09.15 u.
Het standpunt van de Katholieke Kerk over de toekomst van de Brusselse plaatsen voor de eredienst
» Mgr Jean KOCKEROLS, hulpbisschop van het aartsbisdom van Mechelen-Brussel, verantwoordelijk voor het vicariaat van Brussel
09.45 u.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Omvang en diversiteit van de kerken: hun evolutie en betekenis in het stedelijk landschap
» Stéphane DEMETER, Eerste Attaché f.f. en Muriel MURET, Eerste Attaché f.f.- directie Monumenten en Landschappen - Brussel Stedelijke Ontwikkeling
Begeleiding en toelating van de ontwerpen voor de herbestemming van kerken door Brussel Stedelijke Ontwikkeling
» François TIMMERMANS, gemachtigde ambtenaar - directie Stedenbouw en Manja VANHAELEN, Eerste ingenieur ff, directie Monumenten en Landschappen - Brussel Stedelijke Ontwikkeling
10.30 u.
Pauze
11.00 u.
Statuut en overheidsbeheer van de kerken
» Marc XENOPHONTOS, jurist, directie Juridische Zaken - Brussel Plaatselijke Besturen
11.30 u.
Evaluatiemethode van de erfgoedkundige waarden en van het herbestemmingspotentieel van de kerken. Brusselse voorbeelden
» Steven VAN BOCXLAER, Valérie VERMANDEL en Eva WEYNS - Raymond Lemaire International Centre for Conservation (RLICC) - KULeuven
12.00 u.
Waals Gewest
Gewestelijk beleid inzake (her)bestemming van de kerkgebouwen. Voorbeelden van goede praktijken
» Etienne GUILLAUME, directie Restauratie van het departement Erfgoed - DGO 4 - Overheidsdienst van Wallonië
12.30 u.
Question time
12.45 u.
Middagpauze
14.00 u.
Vlaams Gewest
Gewestelijk beleid inzake (her)bestemming van de kerkgebouwen. Voorbeelden van goede praktijken
» Jan JASPERS, directeur van het departement Onroerend Kerkelijk Erfgoed - Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur (CRKC)
14.30 u.
Buitenlandse voorbeelden
Schijnwerper op internationale voorbeelden van kerkgebouwen met alternatief gebruik
» Thomas COOMANS, professor aan het departement Architectuur van de faculteit Ingenieurswetenschappen en aan het Raymond Lemaire International Centre for Conservation (RLICC) - KULeuven
15.00 u.
Pauze
15.30 u.
Projectdeskundigen en -ontwerpers
Paneldebat over de concrete aspecten van de herbestemming van de kerkgebouwen
» Moderator: Olivier BASTIN, bouwmeester van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
» Deelnemers: Christophe GILLIS, architect; Louis DE BEAUVOIR, architect; Barbara VAN DER WEE, architecte; Christian LASSERRE, economist; Philippe LE HODEY, vastgoeddeskundige
16.45 u.
Question time
17.00 u.
Besluiten
Concrete perspectieven van gewestelijk beleid ten gunste van de herbestemming van de kerken
» Arlette VERKRUYSSEN, directeur-generaal van Brussel Stedelijke Ontwikkeling - Gewestelijke Overheidsdienst Brussel
17.15 u.
Drink ter afronding

 

Document acties